Badania archeologiczne przy inwestycji

Badania archeologiczne mają na celu zewidencjonowanie, rozpoznanie, zadokumentowanie i naukowe opracowanie zabytków archeologicznych zagrożonych zniszczeniem bądź uszkodzeniem przez roboty ziemne inwestycyjne. Przybierają one formę:
- badań rozpoznawczych – powierzchniowych i sondażowych;
- badań wykopaliskowych;
- nadzoru archeologicznego.

Najczęstszymi badaniami, do których zobowiązany jest inwestor, są nadzory archeologiczne. Mają one charakter prewencyjny i nie wstrzymują prac inwestycyjnych. Polegają na bieżącym dozorze robót ziemnych i pozwalają na wskazanie kolizji - lub jej braku - inwestycji z zabytkami archeologicznymi.

Inwestor, zgodnie z wytycznymi konserwatorskimi lub zapisami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, może zostać zobowiązany do zapewnienia badań wykopaliskowych, w sytuacji kiedy inwestycja realizowana jest w obrębie zewidencjonowanego stanowiska archeologicznego. Badania takie mogą być także wymagane, gdy w trakcie nadzoru zostaną odkryte nawarstwienia kulturowe, struktury i zabytki archeologiczne, które mogą ulec zniszczeniu. Mają one więc charakter ratowniczy i polegają na przebadaniu odcinka inwestycji wraz z zadokumentowaniem zagrożonych zniszczeniem zabytków archeologicznych. Zakres badań określa wojewódzki konserwator zabytków (WKZ). Po przeprowadzeniu badań wykopaliskowych inwestycja może być kontynuowana.

Duże inwestycje liniowe lub szerokoprzestrzenne, zgodnie z zaleceniami konserwatorskimi, mogą wymagać wykonania badań rozpoznawczych: powierzchniowych lub/i sondażowych.  Są one niezbędne do przygotowania analizy oddziaływania inwestycji na zabytki archeologiczne lub programów badań archeologicznych, które będą towarzyszyć przyszłym inwestycjom. W uzasadnionych przypadkach mogą być poszerzone o nieinwazyjne badania metodami geofizycznymi. Rozpoznanie ma na celu uszczegółowić zasięg stanowisk archeologicznych będących w kolizji z inwestycjami, doprecyzować zakres kolizji, a tym samym są pomocne w doborze rodzaju dalszych badań archeologicznych towarzyszących inwestycjom. W konsekwencji pozwalają zawęzić do niezbędnego minimum obszar badań wykopaliskowych.



Poradnik dla inwestora, na którego został nałożony obowiązek zapewnienia badań archeologicznych – krok po kroku

  • wybór archeologa, który przeprowadzi nałożone na inwestora badania
  • przygotowanie wniosku do wojewódzkiego konserwatora zabytków o wydanie decyzji zezwalającej na prowadzenie prac archeologicznych Do pobrania », załączając:
    1. wcześniejsze decyzje i opinie konserwatorskie wydane na etapie uzgodnienia inwestycji
    2. część dokumentacji projektowej obejmującą:
      - mapę lokalizacyjną w skali 1:10 000 lub mniejszej umożliwiającą lokalizację inwestycji w terenie
      - projekt zagospodarowanie terenu inwestycji
      - w przypadku budynków – plan fundamentów/podpiwniczenia oraz przebieg przyłączy infrastruktury technicznej
      - wyrys i wypis z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (jeżeli gmina ma przygotowany taki plan)
  • wydanie pozwolenia (decyzji) może wiązać się z uiszczeniem opłaty skarbowej w wysokości 82,00 PLN (należy to ustalić z wojewódzkim konserwatorem zabytków)
  • uzyskanie decyzji konserwatorskiej na prowadzenie prac archeologicznych pozwala na przystąpienia do realizacji inwestycji
  • choć wydaje się to oczywiste, wieloletnie doświadczenie obliguje nas do przypomnienia, że należy pamiętać o powiadomieniu archeologa o terminie przystąpienia do realizacji inwestycji
  • dokumentacja z tych prac winna być przekazana wojewódzkiemu konserwatorowi zabytków, co można potwierdzić poprzez uzyskanie protokołu przekazania i odbioru takiej dokumentacji wystawionego przez urząd konserwatorski – protokół taki gwarantuje, że prace archeologiczne zostały wykonane zgodnie z obowiązującymi wymaganiami oraz zaleceniami konserwatorskimi
  • prace archeologiczne kończą się wpisem do dziennika budowy, a wspomniany protokół może być podstawą do rozliczenia między inwestorem a wykonawcą prac archeologicznych

opracowano na podstawie http://www.nid.pl

Wniosek - pozwolenie na badania archeologiczne »